Blockchain là gì?

Công nghệ Blockchain là một dạng cơ sở dữ liệu phân tán mới để lưu giữ thông tin. Trong đó thông tin được lưu trữ theo dạng khối nối tiếp nhau (chính xác là danh sách liên kết khối) tạo thành một chuỗi khối (Blockchain) đơn giản theo cách như sau:

• Mỗi khối được đặt trên một mã băm của khối trước đó.
• Một số thông tin khác tùy theo mục đích sử dụng.

Việc thay đổi dữ liệu trên một khối đòi hỏi phải thay đổi dữ liệu của khối tiếp theo cho tới khối hiện tại. Chính điều này làm nên tính bảo mật và sự ổn định cho Blockchain. Blockchain được thiết kế để có khả năng chống lại dữ liệu bị thay đổi, bởi vì một khi một khối được thêm vào Blockchain thì nó không thể được thay đổi mà không thay đổi tất cả các khối sau nó.

Lịch sử Blockchain

Công nghệ Blockchain được phát minh bởi một người hoặc một nhóm người bí ẩn tên là Satoshi Nakamoto vào năm 2008. Nakamoto đã công bố một bài báo với tiêu đề "Bitcoin: Một Hệ thống Tiền điện tử Peer-to-Peer" (Bitcoin: A Peer-to-Peer Electronic Cash System) trên Diễn đàn mật mã học vào ngày 31 tháng 10 năm 2008. Bài báo này mô tả một hệ thống tiền tệ điện tử mới không yêu cầu một bên trung gian đáng tin cậy. Hệ thống này dựa trên mạng lưới ngang hàng (peer-to-peer) và sử dụng một thuật toán mã hóa là Proof-of-Work (PoW) để đạt được sự đồng thuận.

Blockchain đầu tiên được tạo ra vào năm 2009 như là một phần của giao thức Bitcoin. Blockchain của Bitcoin được sử dụng để lưu trữ các giao dịch Bitcoin và để đảm bảo rằng các giao dịch là an toàn và không thể bị đảo ngược. Kể từ đó, Blockchain đã được sử dụng trong nhiều ứng dụng khác, bao gồm các loại tiền điện tử khác (altcoin), các hợp đồng thông minh (smart contract) và các ứng dụng phi tập trung (decentralized applications).

Các loại Blockchain

Không chỉ có Bitcoin dùng công nghệ Blockchain, mà còn có một số loại Blockchain khác. Các loại Blockchain khác nhau chính ở:

• Kiến trúc Blockchain: là cách thức mà các khối (block) được liên kết với nhau.
• Thuật toán đồng thuận (Consensus mechanism): là quy trình đồng bộ dữ liệu giữa các node. Một số thuật toán đồng thuận phổ biến là:
  • Proof-of-Work (PoW): thuật toán đồng thuận đầu tiên được sử dụng, dùng để bảo vệ mạng Bitcoin.
  • Proof-of-Stake (PoS): thuật toán đồng thuận được thiết kế để thay thế cho PoW, có tính bảo mật cao hơn và tiêu tốn ít năng lượng hơn.
  • Delegated Proof-of-Stake (DPoS): một biến thể của PoS, nơi người dùng ủy quyền cho một số node đại diện để bỏ phiếu thay mặt cho họ.

Ứng dụng của Blockchain

Blockchain đang được sử dụng trong nhiều ứng dụng khác nhau, bao gồm:

• Tài chính: Blockchain được sử dụng trong các ứng dụng tài chính như tiền điện tử, thanh toán, giao dịch chứng khoán và quản lý tài sản.
• Chuỗi cung ứng: Blockchain được sử dụng trong các ứng dụng chuỗi cung ứng để theo dõi hàng hóa, đảm bảo chất lượng và cải thiện hiệu quả.
• Y tế: Blockchain được sử dụng trong các ứng dụng y tế để lưu trữ hồ sơ bệnh án, quản lý thuốc men và theo dõi chăm sóc bệnh nhân.
• Chính phủ: Blockchain được sử dụng trong các ứng dụng chính phủ để quản lý bầu cử, thuế, phúc lợi xã hội và cơ sở hạ tầng.
• Bất động sản: Blockchain được sử dụng trong các ứng dụng bất động sản để quản lý quyền sở hữu, chuyển nhượng tài sản và cho thuê nhà.

Lợi ích của Blockchain

Blockchain có nhiều lợi ích, bao gồm:

• Bảo mật: Blockchain rất an toàn vì nó sử dụng mã hóa để bảo vệ dữ liệu.
• Bất biến: Dữ liệu trên Blockchain không thể bị thay đổi sau khi nó đã được thêm vào.
• minh bạch: Blockchain là một hệ thống minh bạch vì mọi giao dịch đều được ghi lại trên sổ cái công khai.
• Tin cậy: Blockchain là một hệ thống đáng tin cậy vì nó không yêu cầu một bên trung gian đáng tin cậy.
• Hiệu quả: Blockchain là một hệ thống hiệu quả vì nó loại bỏ nhu cầu xử lý thủ công.

Thách thức của Blockchain

Blockchain cũng có một số thách thức, bao gồm:

• Khả năng mở rộng: Blockchain có thể không mở rộng được khi số lượng người dùng tăng lên.
• Tốc độ: Blockchain có thể chậm vì nó đòi hỏi phải xác minh từng giao dịch.
• Chi phí: Blockchain có thể tốn kém để sử dụng vì nó đòi hỏi phải sử dụng nhiều tài nguyên tính toán.
• Sự phức tạp: Blockchain có thể phức tạp để hiểu và sử dụng.
• Quy định: Blockchain có thể phải tuân thủ các quy định của chính phủ.

Ngoài những thông tin trên, còn một số thông tin liên quan đến Blockchain như sau:

• Các loại Blockchain khác:
  • Public Blockchain: là Blockchain công khai, bất kỳ ai cũng có thể tham gia và sử dụng. Ví dụ: Blockchain của Bitcoin và Ethereum.
  • Private Blockchain: là Blockchain riêng tư, chỉ những người được phép mới có thể tham gia và sử dụng. Ví dụ: Blockchain của một doanh nghiệp hoặc tổ chức.
  • Consortium Blockchain: là Blockchain liên minh, được quản lý bởi một nhóm các tổ chức. Ví dụ: Blockchain của R3 Corda.
• Các ứng dụng tiềm năng khác của Blockchain:
  • Giáo dục: Blockchain có thể được sử dụng để lưu trữ và chia sẻ hồ sơ học tập, cấp bằng và chứng chỉ.
  • Truyền thông: Blockchain có thể được sử dụng để quản lý bản quyền và phân phối nội dung.
  • Năng lượng: Blockchain có thể được sử dụng để theo dõi sản xuất, phân phối và tiêu thụ năng lượng.
  • Bầu cử: Blockchain có thể được sử dụng để tổ chức các cuộc bầu cử an toàn và minh bạch hơn.
• Các thách thức khác của Blockchain:
  • Tính ẩn danh: Blockchain là một hệ thống minh bạch, nhưng nó không phải là hệ thống ẩn danh. Mọi giao dịch đều được ghi lại trên sổ cái công khai, vì vậy có thể truy ngược lại địa chỉ ví của người dùng.
  • Bảo mật: Mặc dù Blockchain rất an toàn, nhưng nó không phải là không thể bị tấn công. Đã có một số vụ tấn công vào các sàn giao dịch tiền điện tử và các ứng dụng Blockchain khác.
  • Quy định: Blockchain là một công nghệ mới và chưa có nhiều quy định về nó. Điều này có thể gây ra sự không chắc chắn cho các doanh nghiệp và tổ chức muốn sử dụng Blockchain.

Blockchain là một công nghệ hứa hẹn với nhiều ứng dụng tiềm năng. Tuy nhiên, vẫn còn một số thách thức cần phải được giải quyết trước khi Blockchain có thể được sử dụng rộng rãi.