Thuốc tiểu đường: tác dụng, tác dụng phụ và cách sử dụng
Tác dụng:
Thuốc tiểu đường là nhóm thuốc giúp kiểm soát lượng đường trong máu ở những người mắc bệnh tiểu đường. Có hai loại thuốc tiểu đường chính: thuốc uống và thuốc tiêm.
Thuốc uống:
- Thuốc ức chế alpha-glucosidase: giúp làm chậm quá trình hấp thu carbohydrate, do đó làm giảm lượng đường trong máu sau khi ăn.
- Thuốc metformin: giúp làm giảm sản xuất glucose ở gan và tăng khả năng của các tế bào sử dụng glucose.
- Thuốc sulfonylurea: giúp kích thích tuyến tụy sản xuất thêm insulin.
- Thuốc thiazolidinedione: giúp làm tăng độ nhạy insulin của các tế bào.
Thuốc tiêm:
- Thuốc insulin: thay thế cho insulin mà cơ thể không sản xuất được hoặc không sản xuất đủ.
- Thuốc GLP-1 receptor agonist: giúp kích thích tuyến tụy sản xuất insulin và làm chậm quá trình hấp thu carbohydrate.
- Thuốc DPP-4 inhibitor: giúp làm tăng lượng GLP-1 trong cơ thể, do đó làm tăng bài tiết insulin và làm chậm quá trình hấp thu carbohydrate.
Tác dụng phụ:
Thuốc tiểu đường có thể gây ra một số tác dụng phụ, tùy thuộc vào loại thuốc và liều lượng thuốc. Một số tác dụng phụ thường gặp của thuốc tiểu đường bao gồm:
- Hạ đường huyết (lượng đường trong máu quá thấp): có thể gây ra các triệu chứng như chóng mặt, vã mồ hôi, run rẩy, đói, nhức đầu, khó tập trung, mờ mắt và ngất xỉu.
- Tăng cân: một số loại thuốc tiểu đường, đặc biệt là thuốc insulin, có thể gây tăng cân.
- Rối loạn tiêu hóa: một số loại thuốc tiểu đường, đặc biệt là thuốc metformin, có thể gây ra các triệu chứng như buồn nôn, nôn, tiêu chảy, đầy hơi và đau bụng.
- Phản ứng dị ứng: một số loại thuốc tiểu đường, đặc biệt là thuốc sulfonylurea và thuốc thiazolidinedione, có thể gây ra các phản ứng dị ứng như phát ban, ngứa và sưng.
Cách sử dụng:
Để sử dụng thuốc tiểu đường hiệu quả và an toàn, bạn cần tuân thủ theo các hướng dẫn của bác sĩ. Một số hướng dẫn chung về cách sử dụng thuốc tiểu đường bao gồm:
- Uống thuốc đúng theo liều lượng và thời gian mà bác sĩ đã kê đơn.
- Không tự ý tăng liều hoặc giảm liều thuốc mà không có sự đồng ý của bác sĩ.
- Uống thuốc cùng với thức ăn hoặc đồ uống để giảm nguy cơ hạ đường huyết.
- Kiểm tra lượng đường trong máu thường xuyên để đảm bảo rằng thuốc đang hoạt động hiệu quả.
- Tránh sử dụng rượu bia khi đang dùng thuốc tiểu đường vì rượu bia có thể làm tăng nguy cơ hạ đường huyết.
- Nếu bạn gặp bất kỳ tác dụng phụ nào khi dùng thuốc tiểu đường, hãy báo ngay cho bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời.
Ngoài những thông tin trên, còn một số thông tin khác liên quan đến thuốc tiểu đường:
-
Các nhóm thuốc tiểu đường mới: Trong những năm gần đây, đã có một số nhóm thuốc tiểu đường mới được phát triển, bao gồm:
- Thuốc ức chế SGLT2 (sodium-glucose cotransporter 2): giúp làm giảm lượng đường trong máu bằng cách ức chế sự tái hấp thu glucose ở thận.
- Thuốc ức chế DPP-IV (dipeptidyl peptidase-4): giúp làm tăng lượng GLP-1 trong cơ thể, do đó làm tăng bài tiết insulin và làm chậm quá trình hấp thu carbohydrate.
- Thuốc ức chế PCSK9 (proprotein convertase subtilisin/kexin type 9): giúp làm giảm mức cholesterol xấu (LDL) và tăng mức cholesterol tốt (HDL), do đó làm giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch ở những người mắc bệnh tiểu đường.
- Lựa chọn loại thuốc tiểu đường: Loại thuốc tiểu đường phù hợp với bạn sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm tuổi tác, tình trạng sức khỏe tổng thể, mức độ nghiêm trọng của bệnh tiểu đường và các loại thuốc khác mà bạn đang sử dụng. Bác sĩ sẽ giúp bạn lựa chọn loại thuốc tiểu đường phù hợp nhất với tình trạng của bạn.
- Kiểm soát lượng đường trong máu: Để kiểm soát lượng đường trong máu hiệu quả, bạn cần tuân thủ theo các hướng dẫn của bác sĩ, bao gồm uống thuốc đúng liều lượng và thời gian, kiểm tra lượng đường trong máu thường xuyên, ăn uống lành mạnh và tập thể dục thường xuyên.
- Phòng ngừa biến chứng: Bệnh tiểu đường có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng, bao gồm bệnh tim mạch, đột quỵ, bệnh thận, bệnh thần kinh, mất thị lực và cắt cụt chi. Để phòng ngừa các biến chứng này, bạn cần kiểm soát lượng đường trong máu, huyết áp và cholesterol, đồng thời từ bỏ hút thuốc lá và hạn chế uống rượu bia.
Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào khác về thuốc tiểu đường, hãy trao đổi với bác sĩ để được tư vấn và hướng dẫn cụ thể.