Tiểu đường thai kỳ: Nguyên nhân, nguy cơ và cách phòng tránh
Tiểu đường thai kỳ là một tình trạng sức khỏe nghiêm trọng có thể ảnh hưởng đến phụ nữ trong khi mang thai. Nó được đặc trưng bởi lượng đường trong máu cao, có thể gây ra nhiều biến chứng cho cả người mẹ và em bé.
Nguyên nhân
Nguyên nhân chính xác gây ra tiểu đường thai kỳ hiện vẫn chưa được biết, nhưng một số yếu tố nguy cơ được cho là có liên quan bao gồm:
- Tiền sử gia đình bị tiểu đường: Nếu cha mẹ hoặc anh chị em ruột của bạn bị tiểu đường, bạn có nhiều khả năng mắc bệnh hơn.
- Thừa cân hoặc béo phì: Phụ nữ thừa cân hoặc béo phì có nguy cơ mắc tiểu đường thai kỳ cao hơn.
- Lớn tuổi: Phụ nữ lớn tuổi hơn có nguy cơ mắc tiểu đường thai kỳ cao hơn.
- Mang đa thai: Phụ nữ mang đa thai có nguy cơ mắc tiểu đường thai kỳ cao hơn.
- Từng mắc tiểu đường thai kỳ trước đó: Nếu bạn đã từng mắc tiểu đường thai kỳ trong lần mang thai trước, bạn có nhiều khả năng mắc bệnh trở lại trong lần mang thai tiếp theo.
Nguy cơ
Tiểu đường thai kỳ có thể gây ra một số biến chứng cho cả người mẹ và em bé, bao gồm:
-
Đối với người mẹ:
- Tăng huyết áp thai kỳ
- Nhiễm trùng đường tiết niệu
- Tiền sản giật
- Đái tháo đường tuýp 2 sau sinh
-
Đối với em bé:
- Sinh non
- Cân nặng khi sinh cao
- Hạ đường huyết sau sinh
- Các vấn đề về hô hấp
- Tăng nguy cơ mắc tiểu đường tuýp 2 sau này
Cách phòng tránh
Mặc dù không có cách nào đảm bảo bạn sẽ không mắc tiểu đường thai kỳ, nhưng có một số điều bạn có thể làm để giảm nguy cơ mắc bệnh, bao gồm:
- Duy trì cân nặng khỏe mạnh trước khi mang thai: Nếu bạn đang thừa cân hoặc béo phì, hãy cố gắng giảm cân trước khi mang thai.
- Ăn uống lành mạnh: Ăn nhiều trái cây, rau và ngũ cốc nguyên hạt. Hạn chế ăn đồ ăn vặt, đồ uống có đường và thực phẩm chế biến sẵn.
- Tập thể dục thường xuyên: Tập thể dục ít nhất 30 phút hầu hết các ngày trong tuần.
- Kiểm soát lượng đường trong máu nếu bạn bị tiểu đường: Nếu bạn đã bị tiểu đường trước khi mang thai, hãy làm việc chặt chẽ với bác sĩ để kiểm soát lượng đường trong máu của bạn.
Điều trị
Nếu bạn được chẩn đoán mắc tiểu đường thai kỳ, bạn sẽ cần phải làm việc với bác sĩ để kiểm soát lượng đường trong máu của mình. Điều này có thể bao gồm:
- Thay đổi chế độ ăn uống và lối sống
- Thuốc hạ đường huyết
- Insulin
Theo dõi
Nếu bạn mắc tiểu đường thai kỳ, bạn sẽ cần phải được theo dõi chặt chẽ trong suốt thai kỳ. Điều này bao gồm các xét nghiệm máu và nước tiểu thường xuyên để kiểm tra lượng đường trong máu của bạn. Bạn cũng sẽ cần phải siêu âm thường xuyên để kiểm tra sự phát triển của em bé.
Tiểu đường thai kỳ có thể là một tình trạng nghiêm trọng, nhưng nó có thể được kiểm soát bằng chế độ ăn uống, tập thể dục và thuốc men. Nếu bạn được chẩn đoán mắc bệnh, hãy làm việc chặt chẽ với bác sĩ để kiểm soát lượng đường trong máu của bạn và ngăn ngừa các biến chứng.
Ngoài những thông tin đã trả lời trước đó, còn một số thông tin liên quan đến tiểu đường thai kỳ khác, bao gồm:
Dấu hiệu và triệu chứng
Tiểu đường thai kỳ thường không gây ra bất kỳ triệu chứng nào, nhưng một số phụ nữ có thể gặp các triệu chứng sau:
- Khát nước quá mức
- Đi tiểu nhiều
- Ăn nhiều nhưng vẫn cảm thấy đói
- Mệt mỏi
- Sụt cân
- Mờ mắt
- Nhiễm trùng đường tiết niệu thường xuyên
Chẩn đoán
Tiểu đường thai kỳ thường được chẩn đoán bằng xét nghiệm đường huyết. Xét nghiệm này thường được thực hiện vào tuần thứ 24 đến 28 của thai kỳ. Nếu kết quả xét nghiệm cho thấy lượng đường trong máu của bạn cao hơn bình thường, bạn sẽ được chẩn đoán mắc tiểu đường thai kỳ.
Điều trị
Mục tiêu của điều trị tiểu đường thai kỳ là kiểm soát lượng đường trong máu của bạn ở mức an toàn cho cả bạn và em bé. Điều này có thể bao gồm:
- Thay đổi chế độ ăn uống: Ăn nhiều trái cây, rau và ngũ cốc nguyên hạt. Hạn chế ăn đồ ăn vặt, đồ uống có đường và thực phẩm chế biến sẵn.
- Tập thể dục thường xuyên: Tập thể dục ít nhất 30 phút hầu hết các ngày trong tuần.
- Thuốc hạ đường huyết: Nếu thay đổi chế độ ăn uống và tập thể dục không đủ để kiểm soát lượng đường trong máu của bạn, bác sĩ có thể kê đơn thuốc hạ đường huyết.
- Insulin: Nếu thuốc hạ đường huyết không đủ để kiểm soát lượng đường trong máu của bạn, bác sĩ có thể kê đơn insulin.
Các biến chứng lâu dài
Nếu tiểu đường thai kỳ không được điều trị đúng cách, nó có thể gây ra một số biến chứng lâu dài cho cả người mẹ và em bé, bao gồm:
-
Đối với người mẹ:
- Đái tháo đường tuýp 2
- Bệnh tim
- Đột quỵ
- Bệnh thận
- Mù lòa
- Tổn thương thần kinh
-
Đối với em bé:
- Tăng nguy cơ mắc tiểu đường tuýp 2 sau này
- Béo phì
- Các vấn đề về tim
- Các vấn đề về hô hấp
Phòng ngừa
Mặc dù không có cách nào đảm bảo bạn sẽ không mắc tiểu đường thai kỳ, nhưng có một số điều bạn có thể làm để giảm nguy cơ mắc bệnh, bao gồm:
- Duy trì cân nặng khỏe mạnh trước khi mang thai
- Ăn uống lành mạnh
- Tập thể dục thường xuyên
- Kiểm soát lượng đường trong máu nếu bạn bị tiểu đường
Nếu bạn có bất kỳ yếu tố nguy cơ mắc tiểu đường thai kỳ, hãy nói chuyện với bác sĩ của bạn để biết thêm thông tin.